Αναίμακτη Ιατρική και Χειρουργική - Κερδίζει Συνεχώς Έδαφος
Όλοι όσοι έχουν να κάνουν με το αίμα και νοσηλεύουν ασθενείς που πρέπει να χειρουργηθούν οφείλουν να εξετάσουν την αναίμακτη χειρουργική.
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ του AIDS ανάγκασε τους επιστήμονες και τους γιατρούς να κάνουν περαιτέρω βήματα με σκοπό να καταστήσουν το χειρουργείο ασφαλέστερο μέρος. Προφανώς, αυτό απαιτούσε αυστηρότερα τεστ για το αίμα. Αλλά οι ειδικοί λένε ότι ακόμα και αυτά τα μέτρα δεν μπορούν να κάνουν τις μεταγγίσεις εντελώς ακίνδυνες.
Το ευρύ κοινό ενημερώνεται και αυτό για τους κινδύνους των μεταγγίσεων. Μάλιστα μια δημοσκόπηση που έγινε το 1996 έδειξε ότι το 89 τοις εκατό των Καναδών θα προτιμούσαν κάποια εναλλακτική λύση αντί του αίματος από δότες. «Δεν απορρίπτουν όλοι οι ασθενείς τη μετάγγιση ομόλογου αίματος, όπως κάνουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά», δηλώνει το Περιοδικό Αγγειοχειρουργικής (Journal of Vascular Surgery). «Ωστόσο, οι κίνδυνοι μετάδοσης ασθενειών και ανοσοτροποποιητικών επιδράσεων αποδεικνύουν ξεκάθαρα ότι πρέπει να βρούμε εναλλακτικές λύσεις για όλους τους ασθενείς μας».
Προτιμότερη Μέθοδος
Ευτυχώς, υπάρχει εναλλακτική λύση - η αναίμακτη ιατρική και χειρουργική. Πολλοί ασθενείς εύλογα τη βλέπουν, όχι ως την τελευταία λύση, αλλά ως προτιμότερη μέθοδο θεραπείας. Ο Βρετανός χειρουργός Στίβεν Τζέφρι Πόλαρντ επισημαίνει ότι τα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας στους ασθενείς που κάνουν αναίμακτες επεμβάσεις «κυμαίνονται ουσιαστικά στα ίδια επίπεδα με τους ασθενείς που κάνουν μετάγγιση, και σε πολλές περιπτώσεις η πρώτη κατηγορία ασθενών γλιτώνει τις μετεγχειρητικές λοιμώξεις και επιπλοκές οι οποίες συχνά αποδίδονται στο αίμα».
Πώς εξελίχθηκε η αναίμακτη νοσηλεία; Από μια άποψη, το ερώτημα αυτό ακούγεται αρκετά παράξενο, εφόσον η αναίμακτη ιατρική στην πραγματικότητα προηγείται της χρήσης αίματος. Μάλιστα χρειάστηκε να φτάσουμε στις αρχές του 20ού αιώνα για να εξελιχθεί η τεχνολογία των μεταγγίσεων τόσο πολύ ώστε να χρησιμοποιείται κατά συνήθεια. Εντούτοις, στις πρόσφατες δεκαετίες ορισμένοι έκαναν δημοφιλή την αναίμακτη χειρουργική. Λόγου χάρη, στη δεκαετία του 1960, ο διάσημος χειρουργός Ντέντον Κούλεϊ έκανε μερικές από τις πρώτες επεμβάσεις ανοιχτής καρδιάς χωρίς αίμα.
Καθώς αυξάνονταν τα κρούσματα ηπατίτιδας σε μεταγγιζόμενους ασθενείς στη δεκαετία του 1970, πολλοί γιατροί άρχισαν να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις αντί του αίματος. Στη δεκαετία του 1980, αρκετές μεγάλες ιατρικές ομάδες χειρουργούσαν χωρίς αίμα. Κατόπιν, όταν ξέσπασε η επιδημία του AIDS, πολλοί άρχισαν να συμβουλεύονται συχνά αυτές τις ομάδες με σκοπό να υιοθετήσουν τις ίδιες μεθόδους. Στη δεκαετία του 1990, πολλά νοσοκομεία ανέπτυξαν προγράμματα που προσφέρουν στους ασθενείς τους επιλογές για αναίμακτη περίθαλψη.
Οι γιατροί εφαρμόζουν τώρα με επιτυχία αναίμακτες μεθόδους σε επεμβάσεις και σε περιπτώσεις αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, οι οποίες κατά παράδοση απαιτούσαν μεταγγίσεις.
Ένα πλεονέκτημα της αναίμακτης χειρουργικής είναι ότι προάγει την ποιοτικότερη νοσηλεία. Ένα νοτιοαφρικανικό νομικό περιοδικό αναφέρει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι αναίμακτες επεμβάσεις χωρίς τη χρήση αίματος μπορεί να είναι «ταχύτερες, καθαρότερες και λιγότερο δαπανηρές», και προσθέτει: «Αναμφίβολα, η μετεγχειρητική θεραπεία σε πολλές περιπτώσεις έχει αποδειχτεί φτηνότερη και λιγότερο χρονοβόρα». Αυτοί είναι μόνο λίγοι από τους λόγους για τους οποίους περίπου 180 νοσοκομεία σε όλο τον κόσμο έχουν τώρα ειδικά προγράμματα αναίμακτης ιατρικής και χειρουργικής.
Το Αίμα και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά
Για λόγους που βασίζονται στην Αγία Γραφή, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά αρνούνται να δεχτούν μεταγγίσεις αίματος. Αλλά δέχονται - και επιζητούν με κάθε τρόπο - ιατρικές εναλλακτικές λύσεις αντί του αίματος. «Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά αναζητούν επισταμένα την καλύτερη ιατρική περίθαλψη. Ως ομάδα, είναι οι πιο ενημερωμένοι ασθενείς που θα συναντήσει ποτέ ο χειρουργός».
Οι γιατροί έχουν τελειοποιήσει πολλές μεθόδους αναίμακτης χειρουργικής κάνοντας επεμβάσεις σε Μάρτυρες του Ιεχωβά.
Είναι αλήθεια ότι πολλοί επικρίνουν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά για την άρνησή τους να δεχτούν αίμα. Αλλά ένας οδηγός που εκδόθηκε από την Ένωση Αναισθησιολόγων Βρετανίας και Ιρλανδίας αποκαλεί τη στάση των Μαρτύρων «ένδειξη σεβασμού για τη ζωή». Στην πραγματικότητα, αυτή η σταθερή τους στάση έχει συμβάλει σημαντικά στο να υπάρξουν ασφαλέστερες μέθοδοι ιατρικής περίθαλψης για όλους. «Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά που χρειάστηκε να χειρουργηθούν έδειξαν το δρόμο και άσκησαν πίεση για να γίνουν βελτιώσεις σε ένα σημαντικό τομέα των υπηρεσιών υγείας στη Νορβηγία», γράφει ο καθηγητής Στάιν Α. Έβενσεν, του Εθνικού Νοσοκομείου της Νορβηγίας. Οι πληροφορίες που έχουν συλλέξει οι Μάρτυρες του Ιεχωβά αναφορικά με την αναίμακτη ιατρική και χειρουργική έχουν ωφελήσει πολλά μέλη του ιατρικού κλάδου.
"Η αναίμακτη χειρουργική δεν είναι μόνο για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, αλλά για όλους τους ασθενείς. Πιστεύω ότι κάθε γιατρός πρέπει να ασχοληθεί με αυτήν”.
Μαριόλης Σαψάκος Θεόδωρος, Γενικός Χειρουργός
